Τι λέει η απόφαση του ΔΕΚ
Η Επιτροπή κίνησε για πρώτη φορά τη σχετική διαδικασία κατά της Ελλάδας το 2003 ενώ το 2008, εξέδωσε απόφαση για δύο χωριστές αγορές προϊόντων: της προμήθειας λιγνίτη και της χονδρικής προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας. Η Επιτροπή υποστήριξε ότι "έχει δημιουργηθεί κατάσταση ανισότητας ευκαιριών μεταξύ των επιχειρήσεων όσον αφορά την πρόσβαση στα πρωτογενή καύσιμα για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας". Η Επιτροπή υποστήριξε επίσης ότι τα κρατικά μέτρα, "καθόσον αποθαρρύνουν οποιονδήποτε δυνητικό ανταγωνιστή από το να επενδύσει στην παραγωγή και την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα, επηρεάζουν το εμπόριο μεταξύ κρατών-μελών".
Το 2009 η Επιτροπή επανήλθε εκδίδοντας την απόφαση C(2009), "για τον καθορισμό συγκεκριμένων μέτρων για τη διόρθωση των αντίθετων προς τον ανταγωνισμό συνεπειών της παραβάσεως που διαπιστώθηκε στην απόφασή της του 2008", υποστηρίζοντας ότι η Ελλάδα θα πρέπει να χορηγήσει μέσω διαγωνισμών δικαιώματα εκμεταλλεύσεως επί των κοιτασμάτων λιγνίτη σε άλλες επιχειρήσεις, να απαγορεύσει στους κατόχους δικαιωμάτων εκμεταλλεύσεως επί των κοιτασμάτων να πωλούν τον εξορυσσόμενο λιγνίτη στη ΔΕΗ, να διοργανώσει νέα διαδικασία παραχωρήσεως, σε περίπτωση ακυρώσεως της υπό εξέλιξη διαδικασίας παραχωρήσεως δικαιωμάτων επί του κοιτάσματος της Βεύης.
Εις απάντηση των δύο αποφάσεων της Επιτροπής η ΔΕΗ, υποστηριζόμενη από την Ελληνική Δημοκρατία, κατέθεσε στο Γενικό Δικαστήριο δύο προσφυγές και ζήτησε την ακύρωσή τους. Η επιχείρηση αμφισβήτησε το συμπέρασμα της Επιτροπής ότι η άσκηση των δικαιωμάτων εκμεταλλεύσεως του λιγνίτη οδηγεί στην επέκταση της δεσπόζουσας θέσεώς της από την αγορά του λιγνίτη στην αγορά χονδρικής προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας.
Το ΔΕΚ, στη χθεσινή του ανακοίνωση επισημαίνει ότι, παρά το ενδιαφέρον που εκδήλωσαν οι ανταγωνιστές της ΔΕΗ, εντούτοις, "κανένας επιχειρηματίας δεν κατόρθωσε να επιτύχει την παραχώρηση από την Ελληνική Δημοκρατία δικαιωμάτων εκμεταλλεύσεως κοιτασμάτων λιγνίτη, παρά το γεγονός ότι στην Ελλάδα υπάρχουν περίπου 2.000 εκατομμύρια τόνοι λιγνίτη οι οποίοι δεν έχουν ακόμη αποτελέσει αντικείμενο εκμεταλλεύσεως".
Το ΔΕΚ επισημαίνει ότι "για την αδυναμία των λοιπών επιχειρηματιών να αποκτήσουν πρόσβαση στα διαθέσιμα κοιτάσματα λιγνίτη δεν ευθύνεται η ΔΕΗ" και ότι η "μη χορήγηση αδειών εκμεταλλεύσεως λιγνίτη οφείλεται αποκλειστικά στη βούληση της Ελληνικής Δημοκρατίας". Αναφέρει ακόμη πως "από προηγούμενη νομολογία προκύπτει ότι η κατάχρηση δεσπόζουσας θέσεως εκ μέρους της επιχειρήσεως που απολαύει ειδικού ή αποκλειστικού δικαιώματος μπορεί είτε να απορρέει από τη δυνατότητα ασκήσεως του δικαιώματος αυτού κατά τρόπο καταχρηστικό είτε να αποτελεί άμεση συνέπεια του εν λόγω δικαιώματος. Εντούτοις, δεν προκύπτει ότι το γεγονός και μόνον ότι η οικεία επιχείρηση (δηλαδή η ΔΕΗ) βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση έναντι των ανταγωνιστών της, συνεπεία κάποιου κρατικού μέτρου, συνιστά αυτό καθαυτό κατάχρηση δεσπόζουσας θέσεως".
Για τους λόγους αυτούς, το ΔΕΚ ανακοίνωσε πως:
1) Ακυρώνει την απόφαση της Επιτροπής, της 5ης Μαρτίου 2008, σχετικά "με τη χορήγηση ή τη διατήρηση σε ισχύ από την Ελληνική Δημοκρατία δικαιωμάτων για την εξόρυξη λιγνίτη υπέρ της ΔΕΗ" .
2) Ακυρώνει την απόφαση της Επιτροπής, της 4ης Αυγούστου 2009, "για τον καθορισμό συγκεκριμένων μέτρων για τη διόρθωση των δυσμενών για τον ανταγωνισμό συνεπειών της παραβάσεως που διαπιστώθηκε στην απόφαση της Επιτροπής της 5ης Μαρτίου 2008, σχετικά με τη χορήγηση ή τη διατήρηση σε ισχύ από την Ελληνική Δημοκρατία δικαιωμάτων για την εξόρυξη λιγνίτη υπέρ της ΔΕΗ".
ΔΕΗ: Ορόσημο οι αποφάσεις του ΔΕΚ
Ορόσημο για την ελληνική αγορά ηλεκτρισμού χαρακτηρίζει η ΔΕΗ τις αποφάσεις του Γενικού Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τονίζοντας σε ανακοίνωσή της ότι διαφοροποιούν σημαντικά τους όρους και τον τρόπο του περαιτέρω ανοίγματος της αγοράς.
Όπως επισημαίνεται στην ανακοίνωση, ο βασικός λόγος της ακύρωσης των αποφάσεων αυτών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από το ΔΕΚ ήταν ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν απέδειξε ότι η ΔΕΗ καταχράται τη θέση της στην αγορά. Πιστοποιήθηκε συνεπώς ότι δεν υφίσταται παραβίαση του ευρωπαϊκού δικαίου του ανταγωνισμού, και συνεπώς δεν χρειάζονται διορθωτικά μέτρα.
Τονίζεται, πάντως, ότι η ΔΕΗ παραμένει σταθερή στη θέση της υπέρ της περαιτέρω απελευθέρωσης της ελληνικής αγοράς ηλεκτρισμού, «η οποία πρέπει να γίνει με αυστηρό σεβασμό των κανόνων Δικαίου, να υπηρετεί τον υγιή ανταγωνισμό μεταξύ όλων των συμμετεχόντων, να περιλαμβάνει όλα τα τμήματα της αγοράς ηλεκτρισμού (χονδρεμπορική και λιανική), με γνώμονα το συμφέρον του τελικού καταναλωτή και της οικονομίας που αποτελεί και βασική απαίτηση του Μνημονίου».
Τονίζεται τέλος ότι, είναι αυτονόητη η συνέχιση της συνεργασίας της ΔΕΗ με την Πολιτεία και τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας για την επίτευξη μακροπρόθεσμης και βιώσιμης λύσης για τη δομή της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα.
Σημειώνεται ότι την απόφαση του ΔΕΚ χαιρέτησαν με ανακοινώσεις η ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ και το σωματείο «Σπάρτακος» της ΔΕΗ.
